Waarom je dit jaar werk moet maken van ketensamenwerking

Moeten? Nee hoor, niks moet. Maar als je nu achterblijft, loop je veel risico. Dat komt doordat de wereld onrustig is en daar hebben hedendaagse complexe ketens behoorlijk wat last van. Bovendien eist duurzaamheidswetgeving meer inzicht in toeleverketens en daarvoor is samenwerking met ketenpartners nodig. Hoe pak je dat aan?

De Nationale Supply Chain Monitor 2024 laat een prachtige stijgende lijn zien in ketensamenwerking. De supply chain volwassenheid steeg gemiddeld van 3,2 naar 3,4 op een vijfpuntsschaal. Dat is goed nieuws. Toch waarschuwt het rapport ook. Ketensamenwerking is anno 2025 een keiharde noodzaak, met name samenwerking met externe ketenpartners. Dat komt vooral door twee stuwende ontwikkelingen: geopolitiek en duurzaamheid.

1. Geopolitieke onrust het hoofd bieden

Bedrijven die wij in de praktijk spreken, noemen geopolitieke ontwikkelingen steeds vaker als een bron van zorg. Daarbij denken we in eerste instantie aan de oorlog in Oekraïne en in het Midden-Oosten. Maar ook structurele politieke verschuivingen binnen Europa, Donald Trump die hoge importtarieven wil gaan heffen, dreigende handelsconflicten, en de verschuiving van economische dominantie richting het oosten, baren zorgen.

Invloed op korte en lange termijn

Verstoringen op kort termijn, zoals het stokken van leveringen uit een land in crisis, vragen om een snelle reactie. Als afnemer of klant moet je direct op zoek naar alternatieven. Wie goede ketenrelaties onderhoudt, ziet verstoringen eerder aankomen, heeft meer inzicht in alternatieven en kan sneller schakelen.

Minder acuut, maar minstens zo impactvol zijn de verschuivende krachtenvelden. Die hebben invloed op internationale relaties, kunnen hele markten afsluiten en concurrentieverhoudingen drastisch beïnvloeden. Hoe wil jij jouw supply chain van de toekomst vormgeven? Blijf je spullen inkopen uit het lagelonenlanden? Haal je productie dichterbij, of ga je misschien over op local for local? Welk scenario ook bij je past, het gaat altijd gepaard met nieuwe aandacht voor ketenrelaties.

2. Duurzame verplichtingen

Wie nu nog niet met duurzaamheidswetgeving te maken heeft, is een uitzondering. Door de substantiële ecologische voetafdruk van productie, opslag en transport, ontkom je in de meeste bedrijven niet meer aan de CSRD, de CSDDD, de EUDR of andere duurzaamheidswetgeving. Duurzaamheid is geen optie meer, maar voor een groot deel wettelijk verplicht.

Daarnaast zijn er steeds meer klantgroepen die duurzaamheid belangrijk vinden en vanuit de maatschappij loopt de druk op om duurzamer, schoner of socialer te opereren.

Ook de krappe arbeidsmarkt is een factor. Het wordt voor organisaties steeds belangrijker én moeilijker om talent aan zich te binden. Bedrijven die inzetten op lange termijn duurzaamheid kunnen zich daarmee onderscheiden, met name bij jongere werknemers. Dat is een belangrijke factor in de war on talent.

Duurzaam doe je samen

Wat de reden ook is, een bedrijf kan in zijn eentje niet duurzaam zijn. De hele supply chain speelt een rol: grondstoffen, productie, logistiek, verkoop en gebruik van het eindproduct. Inzicht krijgen in al deze aspecten, en duurzame verbeteringen realiseren, dat lukt alleen in samenwerking met je ketenpartners.

Hoe dan

Voor succesvolle ketensamenwerking is een nieuwe managementmethode nodig. Niet meer top-down en ‘de sterkste bepaalt’. Maar in nauwe samenwerking, vanuit gezamenlijke ketendoelen.  Hoe je externe ketensamenwerking vormgeeft, staat onder andere beschreven in het standaardwerk Regisseer de keten.

Drie elementen blijken altijd van belang:

• Een strategie die beschrijft wat je kracht is, hoe je wilt groeien en wat dat betekent voor de samenwerking met ketenpartners.
• Processen die aangestuurd worden over afdelingen en bedrijfsgrenzen heen.
• Een mindset en gedrag gericht op samenwerking, op ‘samen de taart vergroten’ en op gebruik maken van elkaars unieke kwaliteiten.

Risicomanagement voor verschillende ketens

Daarbij is het verstandig om te beseffen dat je niet te maken hebt met één eenvormige keten. Om maximale klantwaarde te bieden tegen minimale kosten, zul je je keten differentiëren. Voor verschillende product-marktcombinaties zijn immers verschillende waarde-drivers belangrijk. Die verschillende soorten ketens hebben ook een ander risicoprofiel. Dus wanneer je jezelf wilt wapenen tegen dreigingen van buitenaf, neem dan ook dit risicoprofiel mee in je analyse.

Ketenregie belangrijk

De wereld van vandaag is onrustig en de beste manier om je daarop voor te bereiden is het zorgvuldig omgaan met je ketenrelaties. Dat vraagt om een langetermijnvisie, een strategische aanpak, een duidelijke roadmap en het leiderschap van een serieuze regisseur die de hele keten overziet. We zeggen niet voor niets: supply chain is het nieuwe bedrijfskunde.

Optimaliseer jouw keten in 2025

Hoe zie jij de toekomst van jouw bedrijf? En waar liggen de kansen in jouw ketens? Wil je er eens over sparren, neem dan gerust contact op.