Supply chain van Stedin: ‘We varen in een storm met een duidelijke koers’
Alsof de energietransitie op zichzelf nog niet genoeg was, kregen netbeheerders zoals Stedin de afgelopen jaren te maken met een snel stijgende vraag, en juist afnemende betrouwbaarheid van materiaalaanvoer. Stedin heeft een duidelijke prioriteit: het bouwen moet ongehinderd door kunnen gaan en daarin is de supply chain een belangrijke factor. De supply chain strategie die Stedin eerder met BLMC maakte, biedt de houvast en flexibiliteit om snel bij te sturen.
In september 2021 spraken we al eerder met Marleen Baars, Directeur Supply Chain van Stedin. De energietransitie stelde Stedin toen al voor een grote uitdaging. Die is alleen maar groter geworden. Elke dag horen we in het nieuws wel iets over de grote belasting van het energienet en de race tegen de klok waar netbeheerders mee te maken hebben. Hoe is de situatie nu bij Stedin? En welke rol speelt supply chain management daarin?
Marleen Baars: ‘Begin 2020 zijn we bij Stedin gestart met een serieuze supply chain strategie, in samenwerking met BLMC. We hebben onze supply chain processen en financiën in kaart gebracht, de organisatie ingericht en de bouwstenen voor verbetering bepaald. Vervolgens is er een plan gemaakt om die verbeteringen te realiseren. Drie prioriteiten sprongen eruit: investeren in mensen, leveranciersmanagement en demand & supply planning. Gelukkig maar, want die zaken hebben we nu meer dan ooit nodig.’
Onzekere materiaalaanvoer
In de tijd dat Stedin hiermee aan de slag ging, woedde het coronavirus door de wereld, wat een directe invloed had op de levering van materialen. Op alle fronten werd die onzeker: prijzen, levertijden en beschikbaarheid. In dezelfde periode steeg de vraag naar netwerkfaciliteiten spectaculair. De energietransitie kreeg extra urgentie door de oorlog in Oekraïne en de wens om minder afhankelijk te zijn van Russisch gas.
Alle ontwikkelingen leidden ertoe dat Stedin in 2022 zijn strategie herijkte. De prioriteit ligt nu volledig op bouwen, benutten en beheren van het netwerk. De supply chain, verantwoordelijk voor het tijdig beschikbaar zijn van materialen, speelt daarin een essentiële rol. Daarnaast heeft Stedin vier belangrijke ‘ways of working’ bepaald die de netbeheerder in staat moeten stellen zijn doelen te bereiken. Sales & Operations Planning (S&OP) is er een van.
Wendbaar dankzij supply chain strategie
Marleen Baars: ‘Als supply chain organisatie waren we nog druk bezig met het stroomlijnen van onze processen en de samenwerking met de rest van de organisatie. Daar waren we nog niet mee klaar, maar het fundament stond wel en dat heeft ons enorm geholpen. In 2020 en 2021 hebben we met BLMC alle bouwblokken van onze supply chain strategie doorlopen. Dat konden we nu heel soepel opnieuw doen, omdat die basis er lag. Binnen twee maanden nadat de nieuwe strategie van Stedin bekend was, hadden we onze supply chain strategie daarop aangesloten.’
Waardestrategie keuze
Een van de aspecten van een supply chain strategie is de keuze voor een waardestrategie: ga je voor operational excellence (met focus op efficiëntie en kostenverlaging), product leadership (met focus op kwaliteit en productinnovatie) of customer intimacy, met een focus op klantgerichtheid en service. ‘We startten ons plan in 2020 op basis van operational excellence, maar zijn door alle ontwikkelingen geswitcht naar customer intimacy,’ vertelt Marleen. ‘De supply chain prioriteit is dat onze levering van materialen voor het netwerk zo betrouwbaar mogelijk is. Alle problemen die mogelijk in het proces ontstaan, lossen we direct op. We houden bijvoorbeeld meer voorraad aan, zodat er meer zekerheid in de keten is. Vooral voor kritieke en standaard materialen hebben we een buffer aangelegd.’
Supply planning
Om de beschikbaarheid van materialen te kunnen sturen, is binnen de afdeling supply chain de functie supply planning opgezet. Marleen: ‘Daarvoor is een expert van BLMC binnengekomen. In de huidige markt hebben we geen tijd en niet de expertise om zo’n functie zelf snel op te zetten. Maar dat moet wel; het is een kwestie van ‘hit the ground running’. Erwin Witte van BLMC is een zeer ervaren expert, hij zette vanaf 2021 het supply planning team op en richtte het werkproces in. Inmiddels bestaat de functie uit vier mensen en heeft Erwin het teamleiderschap overgedragen aan een manager van Stedin.’
De supply planning is een van de betrokken teams in het Stedin-brede S&OP-proces. Daarbij zitten alle afdelingen die voor de verschillende stromen verantwoordelijk zijn. Ook demand planning is onderdeel van dat overleg. Marleen: ‘Wij willen weten wat er eerder in het proces gebeurt, dan kunnen we daarop anticiperen. Daarom besteden we veel aandacht aan het contact met andere afdelingen, ook buiten S&OP om. We willen graag tijdig informatie van de operations afdeling en zitten het liefst al aan tafel wanneer een functioneel ontwerp gemaakt wordt. Wij delen op onze beurt informatie over beschikbaarheid en voorraad. De supply planners zitten natuurlijk aan tafel bij het tactisch S&OP-overleg. Het geeft veel inzicht over en weer en daardoor kunnen we onze supply zo goed mogelijk aansluiten op wat er nodig is.’
Beschikbaarheid boven prijs
De investeringen in de noodzakelijke extra voorraden zijn goed financieel onderbouwd. Marleen: ‘Met BLMC hebben we indertijd een financiële analyse gemaakt van het effect dat de supply chain heeft op de financiële resultaten van Stedin. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat het aanhouden van extra voorraad weliswaar geld kost, maar minder dan het stilleggen van een project. De effecten van onze plannen zijn dus direct te vertalen in geld en dat maakt de afweging duidelijk. Monteurs mogen in geen geval gehinderd worden door een materiaaltekort. Ik daag iedereen in mijn supply chain organisatie uit om steeds alle opties op tafel te leggen, ook als bepaalde alternatieven duurder zijn.’
Leveranciersmanagement
Een ander belangrijk aandachtspunt van het plan uit 2020 is leveranciersmanagement. In de uitgaven van Stedin vormen materiaalinkopen en aannemers een groot aandeel. Een goed contact en duidelijke afspraken met leveranciers krijgen daarom extra aandacht. Binnen de supply chain organisatie is een team opgezet dat zich hiermee bezighoudt.
Een plek waar mensen graag werken
Ook andere onderwerpen waar sinds 2020 veel aandacht voor is, leveren nu hun toegevoegde waarde. ‘We hebben flink geïnvesteerd in supply chain medewerkers, door mensen op de juiste plek te zetten, te ontwikkelen en nieuwe collega’s aan te trekken. Daardoor hebben we nu medewerkers die in staat zijn onze uitdagingen het hoofd te bieden en ze krijgen daar de ruimte voor. Mensen werken hier graag want je hebt invloed, je input is belangrijk, je ziet hoe je bijdraagt aan het resultaat en voelt je onderdeel van een geheel. Daardoor hebben we ook geen problemen om professionals te vinden.’
Samen beslissen
Binnen de supply chain organisatie heeft iedereen een specialisme maar alle beslissingen zijn gericht op de gezamenlijke strategie. Marleen: ‘Het is geen hiërarchisch model waarbij een beslissing van boven wordt opgelegd en doorvertaald. Nee, we nemen die beslissingen juist samen, of het nu gaat over inkoop, opslag of uitleveren. Het management is er vooral om die beslissingen te faciliteren. Dit bestuursmodel gaat volledig uit van het proces en van de expertise van de verschillende functies. Dat geeft commitment en een snelle stap naar de uitvoering.’
Resultaat: nooit stilstand
De grondige aanpak van de supply chain heeft in de afgelopen twee jaar zijn vruchten afgeworpen. ‘Met deze aanpak hebben we onze change capaciteit enorm vergroot,’ vertelt Marleen. ‘Dankzij de financiële analyse en de supply chain strategie die we met BLMC hebben gemaakt, konden we als supply chain organisatie snel op de veranderingen inspelen. Hoe vaker we dat doen, hoe beter we erin worden. Onze supply chain volwassenheid is gegroeid, maar dat is geen doel op zich. Het is vooral positief dat we daardoor betere resultaten behalen. Mensen vinden het fijn om op deze manier te werken: we varen in een storm maar wel met een duidelijke koers. Bovendien zien medewerkers goed wat hun bijdrage aan het resultaat is. Dat geeft energie.’
Geen bottleneck
Eén resultaat stijgt echter boven alles uit en vat perfect samen waar het bij de supply chain organisatie van Stedin om gaat. Marleen: ‘De afgelopen jaren is de supply chain geen bottleneck geweest voor projecten. Wij hebben er steeds voor kunnen zorgen dat de juiste materialen voorhanden zijn om projecten door te laten gaan. Gezien de huidige situatie in de markt is dat een enorme prestatie waar we hard maar vooral slim voor gewerkt hebben. Ik ben ontzettend trots dat we dat hebben kunnen realiseren.’
‘In 2020 en 2021 hebben we met BLMC alle bouwblokken van onze supply chain strategie doorlopen. Dat konden we nu heel soepel opnieuw doen, omdat de basis er lag. Binnen 2 maanden nadat de nieuwe strategie van Stedin bekend was, hadden we onze supply chain strategie daarop aangesloten.’
Meer weten over de Financiële Supply Chain Analyse? Download de longread
Hoe bepaal je waar in jouw supply chain verbeteringen mogelijk zijn? En wat die kunnen opleveren? Een nauwkeurige blik op de cijfers is een uitstekend begin. Financiële supply chain prestatie-indicatoren zijn objectieve richtingaanwijzers naar verbeterpotentieel en oplossingen. In deze longread lees je over twee manieren waarop zulke cijfers je kunnen helpen om te investeren in de zaken die het meeste opleveren.