Ketensamenwerking is hot: hier moet je op letten
Steeds meer bedrijven vragen ons om hen te helpen met het opzetten of uitbreiden van ketensamenwerking. Dat is geen toeval. De vele verstoringen in de keten maken een goede samenwerking met ketenpartners almaar belangrijker. Daarbij moet je wel op een paar zaken letten.
De ene na de andere branchevereniging vraagt me om advies over ketensamenwerking. In de colleges die ik op Nyenrode Business Universiteit geef over logistiek en supply chain, krijg ik er ook steeds meer vragen over. Individuele bedrijven willen graag met ketensamenwerking aan de slag en vragen me om handvatten voor een praktische aanpak. Nu pleit ik al jaren voor ketensamenwerking, onder andere samen met hoogleraar Jack van der Veen, toch valt het me op dat er nu ineens een verhoogde belangstelling voor is. Kijk je naar de ontwikkelingen in de wereld, dan wordt duidelijk waarom.
Ketenverstoringen maken relatie belangrijker
Er is inmiddels geen keten meer die niet is geraakt door een geopolitieke, klimatologische of andere ramp. Of het nu gaat om een oorlog of een orkaan, als er ergens op de wereld iets heel erg misgaat, leidt dat tot verstoringen in de keten. Op zo’n moment is de kwaliteit van de relatie die jij met je leverancier hebt van groot belang. Hoe ver wil die gaan om jou te helpen? En als de leverancier geen 1.000 maar slechts 100 stuks beschikbaar heeft, wie krijgt ze dan? Jij? Of je concurrent?
Nearshoring en local sourcing
Veel bedrijven hebben in de afgelopen decennia (een deel van) hun productie naar China verhuisd. Ook een groot deel van de inkoop is afkomstig uit China en andere landen in het Verre Oosten. De laatste jaren komen de verhoudingen met China zowel politiek als economisch onder druk te staan. Daarnaast worden bedrijven zich bewuster van de klimaatimpact van het transport uit Azië en zijn er zorgen over soms onduidelijke arbeidsomstandigheden. Daarom overwegen steeds meer bedrijven om hun productie en inkoop weer dichter naar huis te halen.
Dat betekent dat je nieuwe leveranciers gaat zoeken. Daar moet je nieuwe afspraken mee maken en een goede relatie mee opbouwen. Hoe beter je dat vanaf dag 1 doet, hoe effectiever en efficiënter je kunt werken. Want ook dichtbij huis geldt dat een goede relatie de beste kansen geeft op een goede uitkomst in tijden van crisis.
Of het nu gaat om het aanhalen van bestaande ketenrelaties, of het opbouwen van samenwerking met nieuwe partijen, er zijn een paar dingen waar je op moet letten.
Advies 1: Weet waar je staat
Wat adviseer ik bedrijven die met ketensamenwerking aan de slag willen? Dat is natuurlijk altijd maatwerk. Het hangt er nogal van af of je een machinebouwer, voedselproducent of bouwbedrijf bent. Elke keten zit anders in elkaar en heeft andere kritische succesfactoren.
Dus de eerste vraag die ik altijd stel is: hoe ziet jouw keten eruit? Wat vraagt de markt? Wat is jouw positie in de keten? Waar voegen jullie waarde toe en waar kun je geld mee verdienen? En wat zijn de risico’s?
Alleen al het stellen van die vragen en met afstand naar je eigen keten kijken, geeft veel inzicht. Dat biedt een belangrijke basis om jouw ketenaanpak te bepalen.
Advies 2: Doe niet alles met iedereen
Niet iedereen in je keten is even belangrijk. Verkopers weten dat: sommige klanten vragen veel, maar leveren weinig op. Inkopers herkennen het ook: er zijn strategische leveranciers waar je niet zonder kunt en leveranciers in de categorie ‘voor jou 10 anderen’. Richt je ketensamenwerking op de groep die echt belangrijk is.
Advies 3: Zet de relatie op 1
Ik zie vaak dat bedrijven hun keten heel zakelijk benaderen. Dichtgetimmerde contracten, SLA’s, er wordt veel tijd aan besteed. Daarbij wordt de relationele kant wel eens vergeten. Je moet het ook met elkaar kunnen vinden, er moet een relatie ontstaan. Een goede relatie levert soms meer op dan een streng contract. Dat geldt op alle niveaus: dus de mensen die het contract met elkaar aangaan en de medewerkers die dagelijks met elkaar te maken hebben. Daarom is het verstandig aandacht te besteden aan een proces van social identity building, een groepsproces, een gevoel van: we willen samen iets bereiken.
Advies 4: Voer regie in je keten
Dit gaat allemaal niet vanzelf. Je moet dit proces regisseren. Een supply chain directeur of supply chain manager heeft daarvoor een uitstekende positie, omdat die constant tussen de verschillende partijen beweegt. Maar dan moet hij of zij die rol wel pakken. Dus wanneer ik ergens aan de slag ga met een ketensamenwerkingsproject, zoek ik altijd naar de persoon in het bedrijf die dat kan regisseren. Die de keten overziet, de belangen begrijpt en zowel de harde als de zachte skills heeft om de samenwerking tot een succes te maken.
En nu?
Heb jij ook te maken met een omgeving die veel verandert? En zou je graag de banden binnen de keten aanhalen? Dan hoop ik dat je wat hebt aan de bovenstaande tips. Wil je er verder over praten of meer adviezen? We gaan graag met je in gesprek.